Қазақстанда маркетплейстер жұмысына шағымдар саны артып келеді. Бұл туралы LS-ке сауда және интеграция министрлігінде айтты.
Редакцияның сұрауына жауап ретінде, министрлікте соңғы мәліметтер ұсынылды. Оған сәйкес, 2022 жылы шағымдар саны 450 өтініш болса, 2023 жылдың басынан бастап бұл көрсеткіш 600-ден артқан.
Осы ретте 600 шағымның 476-сы қанағаттандырылып, 31 млн теңге қайтарылды. 81 өтінім қаралуда, ал 44-тен құқықтық көмек көрсетілді, өйткені тұтынушылар ақшаны қайтаруды талап етпеді.
Министрлікте бұзушылықтардың негізгі түрлері айтылды:
- тиісті және тиісті емес сападағы тауарларды қайтару;
- ұсынылмаған өнім үшін ақшаны қайтарудан бас тарту;
- уақтылы жеткізілмеу;
- тапсырыс берілген тауардың сипаттамаларына сәйкес келмеуі немесе басқасын жеткізу;
- жүру пунктіне дейін өнімнің бірнеше рет жоғалуы (тауар белгіленген мерзімде жеткізілмеген);
- тауарды төлеу кезінде жүйеден ақау кету, осыған байланысты-ақшалай қаражатты бірнеше рет есептен шығару фактілері.
Министрлік "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" заң жобасында тауарларды сату үшін пайдаланылатын интернет-ресурстарды сауда объектілеріне теңестіруді ұсынады.
Сондай-ақ, "Электрондық коммерция" терминінің анықтамасы кеңейтілмек. Бұл ұялы телефонның әртүрлі қосымшаларына тапсырыс беру кезінде қызметтер мен жұмыстарды тұтынушылардың құқықтарын бұзу мәселелерін реттеуге мүмкіндік береді деп күтілуде.
"Тұтынушылардың дербес деректерін қорғауды міндетті түрде қамтамасыз ету, сондай-ақ, кәсіпкерлердің шарттарында тұтынушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін бұзатын және (немесе) оларға қысым жасайтын шарттарға жол бермеу бойынша тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың негізгі қағидаттары толықтырылады", — делінген министрліктің жауабында.
Бұдан басқа, электрондық сауда алаңдарының иелеріне кәсіпкерлермен тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы талаптарды сақтау жөніндегі ережелерді қамтитын шарттар жасасу мүмкіндігін беру ұсынылады.
"Тұтынушыдан шағым растайтын материалдармен бірге немесе уәкілетті органның заң талаптарын сақтамағаны туралы хабарламасы келіп түскен жағдайда, электрондық сауда алаңы кәсіпкермен жасалған шартта көзделген шараларды қабылдайды", — деп түйіндеді министрлікте.
Бұған дейін, қазақстандықтар 2022 жылы шетелдік және қазақстандық маркетплейске миллиондаған теңгеге шағым түскені хабарланған болатын.
Мәселен, сауда министрлігі 11 млн теңгеге 541 шағым алды. Нәтижесінде сол сомаға 382 тұтынушының құқықтары қорғалды.